Genellikle kış mevsiminde gelişen ve akut ishalin başlıca sorumlusu olan rota virüsü enfeksiyonu çocuklarda oldukça sık görülüyor. Dünyada 5-6 yaş altındaki tüm çocuklar en az bir kez rota virüs enfeksiyonu geçiriyor. Yapılan çalışmalara göre; ülkemizde 5 yaş altı çocuklarda görülen ishallerin yüzde 30-50’sinden rota virüsü sorumlu oluyor. Yine rota virüsünün neden olduğu enfeksiyona yakalanan her 65 çocuktan birinin hastaneye yattığı ve her 293 çocuktan birinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor. Ülkemizde ishalli hastalıklarla mücadele programı ve ağızdan sıvı tedavisinin yaygınlaşmasıyla son yıllarda ishale bağlı ölümler ileri derecede azalmasına rağmen, rota virüsü nedeniyle yılda yaklaşık 30 bin çocuğun hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Özel Deva Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Alper GÖK, rota virüsü enfeksiyonu hakkında şu bilgileri verdi.
En sık 2-3 yaş altındaki çocuklarda görülüyor
Rota virüsüne bağlı enfeksiyon her yaşta görülse de, en sık 2-3 yaş altındaki çocuklarda ortaya çıkıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Alper GÖK, özellikle 6-15 ay arasının en sık görülen ve daha ağır seyredebilen dönemi oluşturduğunu belirterek şunları söylüyor: “Yaş ne kadar küçükse ve bakım şartları ne kadar kötüyse, rota virüsü de çocuğu o oranda kötü etkiliyor. Virüsün yol açtığı enfeksiyon ayrıca; anne sütü almamak, kalabalık yaşam, düşük sosyo ekonomik düzey ve rota aşısı yapılmaması durumunda da ağır seyredebiliyor. ”
Rota virüs belirtileri nelerdir?
Rota virüs en çok kış aylarında görülen, ağır geçirilen, yüksek ateş, aşırı kusma, şiddetli ishal gibi belirtilerle kendini belli eden bir hastalıktır. Rota virüse bağlı ağır ishaller sıklıkla 3 ay-2 yaş arasındaki çocukları etkiler. Yaklaşık 2-4 günlük kuluçka dönemi sonrasında ani yüksek ateşe yol açar, aşırı kusma ve şiddetli ishal gibi belirtilerle kendini gösterir. Rota virüs ishallerinde diğer etkenlere ait ishallerden daha fazla sulu ishal, bulantı, kusma, iştah kaybı, karın ağrısı görülür. Rota virüs enfeksiyonu nedeniyle hastaneye gelen çocukların çoğunluğunda ateş, kusma ve ishal bileşiminden oluşan bir klinik belirti görülür.
Rota virüsüne karşı koruyucu önlemler
Rota virüs ishaline karşı korunmada öncelikli yöntem aşıdır. Bunun yanı sıra temizlik ve hijyene çok dikkat etmek gerekir. Rota virüs, ishal bir kişinin dışkısı ile kolaylıkla çevreye yayılabilir. Kişinin dokunduğu kapı kolları, telefon, asansör düğmesi, oyuncak, bardak gibi çok çeşitli araçlarla çevredeki diğer kişilere kolayca bulaşabilir. Rota virüs kuru yüzeylerde 6 ile 60 gün arasında canlı kalabilir. Korunmak için, temiz sular içilmeli, bebek temizlendiğinde kullanılan suların temiz olmasına dikkat edilmeli. Çocuklarda yalnızca pastörize süt ve şişelenmiş meyve suyu verilmeli, taze meyve ve sebzeler yenilmeden önce mutlaka bol su ile yıkanmalı, et, balık ve deniz ürünleri mutlaka iyi pişirilmeli, yemekten önce ve sonra, tuvalete çıktıktan sonra ve bebeğin altı değiştirildikten sonra eller mutlaka iyice yıkanmalıdır.
Tek korunma yöntemi aşı!
Korunmada hastalık için geliştirilen rota virüs aşılarının uygulanması çok önemlidir. 2 ayın üzerindeki bebeklere ilk dozu 2 aylıkken başlamak üzere, ağız yolu ile 2 veya 3 dozda aşılama Rota virüs ishallerinin önlenmesinde önem kazanmaktadır.