Medeniyetler beşiği Gaziantep’in asırlık el sanatlarından olan kutnu kumaşının, ‘coğrafi işaret’ tescili alındı. Gaziantep Sanayi Odası (GSO) tarafından ülkemizde sadece Gaziantep’te üretilen ve 16. yüzyıla kadar uzanan Antep Kutnu Kumaşı için gerçekleştirdiği coğrafi işaret başvurusu, Türk Patent Enstitüsü (TPE) tarafından onaylandı.
TPE Markalar Dairesi Başkanlığı, tarafından kutnu kumaşın coğrafi işareti Resmi Gazetede ilan edilirken, tescil belgesi ise GSO’ya gönderildi. Milli kültürü oluşturan yöresel zenginliklere sahip çıkma amacıyla 19 Ocak 2015 tarihinde yapılan coğrafi işaret başvurusu ile GSO, şehrin sanayisi güçlendirme çalışmalarına bir yenisini eklemenin yanı sıra bölgenin kültürel zenginliklerini korumayı ve yaşatmayı hedefliyor. GSO, Avrupa Birliği’nden (AB) 2013 yılında Antep baklavasının uluslararası tescilini alma başarısının ardından yeni bir mutluluğu kutnu kumaşında yaşatmış oldu. Antep Kutnu Kumaşı tescilini almaktan duyduğu mutluluğu dile getiren GSO Yönetim Kurulu Başkanı Adil Sani Konukoğlu, büyük önem taşıyan bu belgenin alınmasında emeği geçen herkese teşekkür etti.
“AB’DEN DE TESCİLİNİ ALMAK İSTİYORUZ”
Konukoğlu, kutnu kumaşının Gaziantep kültür hazinesinin en nadide parçalarından birisi olduğunu vurgulayarak, “Gaziantep’ten dünya mirasına hediye edilen kutnu, tarihin süzgecinden geçerek günümüze gelen kültürel bir mozaiktir. Yüzyıllardır ilmek, ilmek dokunan emektir. Kutnu, Anadolu’da güzelliğin ve zarafetin de sembolüdür. 16. yüzyıldan beri Gaziantep’te dokunan ve padişah kaftanları dikilmesi nedeniyle ‘Saray kumaşı’ olarak da bilinen kutnu kumaşını korumak ve yaşatmak, marka değerini yükselterek ülkemiz ve dünya ekonomisine kazandırmak öncelikli hedeflerimizden birisiydi. Bu nedenle 2015 yılında tescil sürecini başlattık ve çok şükür bu çalışmamızın karşılığını aldık. Emeği geçen herkese minnettarız” diye konuştu.
GSO Başkanı Konukoğlu, bundan sonra kutnu kumaşının AB’nden coğrafi işaret tescilini almak istediklerini kaydetti.
FATMA ŞAHİN’E TEŞEKKÜR
GSO olarak, sanayicilerin markalaşma çalışmalarını desteklemek ve şehre katma değer kazandırmak amacıyla ‘’Marka Şehir Gaziantep’’ projesini 2003 yılında başlattıklarını anımsatan Konukoğlu, bugün en fazla marka ve patent başvurusu yapan beşinci şehir konumunda bulunduklarına dikkati çekti.
Şehirdeki tüm kesimlerce markalaşma seferberliğine büyük destek verildiğini anımsatan Konukoğlu, TPE tarafından geçen yıl verilen ‘Türkiye’nin Marka Şehri’ ödülünün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’e takdim edildiğini de hatırlattı. Konukoğlu, “Antep Kutnu kumaşının korunmasında ve gelecek nesillere aktarılmasında Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin ve Kutnu Tanıtım Grubunun büyük katkıları var. Kutnu kumaşına yeniden hayat veren ‘Gelenekten Geleceğe Kutnu’ projeleri, Türkiye Halkla İlişkiler Derneği tarafından düzenlenen 15. Altın Pusula Halkla İlişkiler Ödülleri Yarışması’nda ‘Juri Özel Ödülünü’ kazandı. Ayrıca, kutnu kumaşının yaşatılması ve marka değeri kazandırılması için gösterdiği çabalardan dolayı Kutnu Tanıtım Grubu, Marketin Türkiye tarafından ‘Gaziantep’e Katma Değer Katan Marka’ seçildi. Dünyaca ünlü modacı Dilek Hanifi’nin, Zeugma Mozaik Müzesi’nde gerçekleştirdiği muhteşem kutnu defilesi tüm dünyada yankı buldu. Özverili çalışmalarından dolayı Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanımız Fatma Şahin ile Kutnu Tanıtım Grubu Başkanı Jülide Konukoğlu ve tüm ekibine teşekkür ederim” dedi
“MARKA ŞEHİR GAZİANTEP’İN MARKA ÜRÜNLERİNİ ARTIRMAK İSTİYORUZ”
Konukoğlu, Gaziantep’in marka ürünlerini arttırmak istediklerini vurgulayarak, “Marka şehir Gaziantep’in marka ürünlerinin sayısını artırmak istiyoruz. Bu doğrultuda şehrimizin geleneksel ürünlerine sahip çıkmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu. Konukoğlu, Sanayi Odası olarak “Antep Katmeri” tatlısının coğrafi işaret tescil başvurusunun da yaptıklarını kısa sürede olumlu sonuçlanmasını beklediklerini bildirdi. GSO Başkanı Konukoğlu, yöresel zenginliklere önem verilmesi gerektiğini ifade ederek, “Dünyada birçok ürünün fiyatlandırmasına, değerlendirmesine baktığımız zaman markaların her zaman bir adım önde olduğunu görüyoruz. Ülkelerin ve şehirlerin gelişmesi artık markalarla oluyor. Türkiye’nin her ilinde meşhur ürünleri var. Bu değerlerimizi başka ülkelere kaptırmamanız gerekiyor. Bütün şehirlerimizin yöresel ürünlerine sahip çıkarak markalaştırması, ekonomiye kazandırması gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
ANTEP KUTNU KUMAŞI
GSO tarafından TPE’ye yapılan başvuru formunda belirtilen bilgilere göre Antep Kutnu Kumaşı, Gaziantep bölgesinde yüzyıllardır üretilen ve kullanılan genellikle çözgü sateni veya bezayağı örgü ile dokunan, boyuna çizgili desenlerden oluşan bir tür atlas kumaştır. Bu kumaşın atkı sıklığı ve çözgüsüne göre ‘kutnu, meydaniye kutnu ve alaca kutnu’ olmak üzere üç çeşidi bulunur. Bunların tümü Antep Kutnu Kumaşı adı ile anılır. Antep Kutnu Kumaşı, ülkemizde sadece Gaziantep’te dokunmakta olup, kutnu dokuma sanatının 16. yüzyıla kadar uzandığı bilinmektedir. Çözgüsü ince ipek, atkısı pamuk ve ipek karışık atılmış, çoğunlukla yollu bir kumaştır. Zamanla çözgüsü suni ipek (floş) iplik, atkısı pamuk iplik kullanılmaya başlanmıştır.
Renkli çözgülerin oluşturduğu boyuna çizgili yolların genişlikleri, renkleri ve desenlerine göre Antep Kutnu Kumaşa, Hindiye Kutnu, Mercan Kutnu, Vişneli Furş, Çiçekli Şahiye, Çingene, Sultan, Yeşil İnci gibi değişik adlar verilmektedir. Çözgü ipliklerinin bağlama batik tekniği ile renklendirilmesinden dolayı kendiliğinden oluşan desenlere göre ise Sedefli Bağlama Kutnu, Beyaz Taş Kutnu, Zincirli Kutnu, Sarı Taş Kutnu, Bağlamalı Mehtap gibi farklı şekilde isimlendirilmektedir. Geçmişte padişah kaftanları da dikilmesi nedeniyle ‘Saray kumaşı’ adıyla da anılan Antep Kutnu Kumaşı, yöre insanının geleneksel giysilerinde, halk oyunları kıyafetlerinde ve ayrıca günlük hayatta kullanılan fular, yelek, gömlek, kravat, çanta, ayakkabı, giyim eşyaları ile perde, döşemelik kumaş, dekorasyon ve süs eşyalarının yapımında da kullanılmaktadır. Renk ve desenleriyle meraklılarından yoğun talep gören ve son yıllarda birçok moda tasarımcının ilgisini çeken kutnu kumaşını Türk tasarımcı Serap Pollard, “AW15 Kutnu” koleksiyonu ile Londra Moda Haftası’nda moda dünyasına tanıtmıştı.
COĞRAFİ İŞARET NEDİR?
TPE’ye göre coğrafi işaretler; belirli bir bölgeden kaynaklanan ya da belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle bu bölge ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işaretlerdir. Bu ürünlerin üzerinde o yörenin adının kullanılması, tüketiciler tarafından o ürünün benzerlerinden farklı özelliklere sahip olduğu şeklinde algılanabilir. Tüketiciler söz konusu yöre adıyla satılan ürünleri o yörenin adına duydukları güvenle, aynı türdeki diğer ürünlere tercih edebilirler. Bu anlamda coğrafi işaretler, geleneksel bilginin bir ürün gibi şekillendirildiği, paketlendiği, alındığı ve satıldığı bir boyuttadır. Ürünün kalitesi, geleneksel üretim metodu ve coğrafi kaynağı arasında kurulan sıkı bağı simgeleyen bir güvencedir. Coğrafi işaret, ürünün standardını korur ve geleneksel üretim metoduna uygun olarak üretilmesini sağlar.